Creu Paradwys Trychfilod ar Gyfer Bioamrywiaeth
Comments Off on Creu Paradwys Trychfilod ar Gyfer BioamrywiaethAr gychwyn fis Mehefin bu grŵp o bobl ifanc yn cymryd rhan mewn Gweithdy Gardd Wyllt yn Institiwt Glynebwy. Bu’r criw yn creu gwestai trychfilod a bomiau hadau fydd yn help i’r trychfilod peillio a gwella’r ardal o amgylch yr adeilad.
Yn cymryd rhan yn y gweithdy arbennig yma wedi’i gynnal gan Eggseeds roedd pobl ifanc o Llamau, Hyfforddiant ACT a Gwasanaethau Ieuenctid Blaenau Gwent. Mae Eggseeds yn sefydliad sydd yn dysgu addysg awyr agored am natur a bioamrywiaeth. Trefnwyd y gweithdy fel rhan o gyfres o fesurau cynaliadwy yn yr EVI, wedi’i wireddu o ganlyn Cynllun Cymunedau’r Dreth Gwarediadau Tirlenwi, prosiect sy’n cael ei gefnogi gan yr WCVA.
Llefydd ar osod yn y gwesty trychfilod
Cychwynnodd y gweithdy wrth adeiladu gwestai trychfilod, adeiladau pren bach gall fod yn gartref i bob math o bryfaid a rhai adar hyd yn oed. Mae’r adeiladau pren yma wedi cael eu gosod ar slab mawr o AstroTurf a’i osod o fewn yr ardd gymunedol o flaen yr EVI. Bydd hwn yn creu stryd fach uchel i’r trychfilod ffynnu ynddi.
Ond cyn i’r adeiladau fod yn barod i groesawu’r trychfilod roedd rhaid tacluso tipyn arnynt er mwyn tynnu sylw unrhyw un sydd yn cerdded heibio. Dechreuodd y bobl ifanc wrth beintio’r tai a gwestai trychfilod!
Denu’r trychfilod
“Bydd y tri adeilad mwyaf yn denu pryfaid sy’n hedfan. Efallai bydd gwenyn, pili-pala ac adain siderog (lacewing) yn hoff o nythu ynddynt,” eglurodd Sam o Eggseeds.
“Bûm yn stwffio’r tai llai llawn llwch lli gydag ychydig o fylchau bychan i gael i mewn. Mae hwn yn berffaith i chwilen dyrchu iddo. Ychwanegwyd tyllau crwn mwy i rai o’r tai llai hefyd, i greu gofod nythu perffaith i adar.”
Ar ôl peintio’r rhain, gosodwyd y toeau bwrdd sialc (perffaith i ysgrifennu negeseuon arnynt) gyda hoelion ac offer pŵer. Llenwyd y tai gyda llwch lli a thiwbiau bambŵ wedi’u torri. Mae stwffin llwch lli yn creu awyrgylch hydrin i’r trychfilod dyrchu a nythu ynddo. Meddyliwch am yr holl arwynebedd ychwanegol sydd i fedru llithro eu cyrff bach i mewn iddo ac ymlusgo ar ei hyd. Gobeithir bydd y tiwbia bambŵ yn dod yn le i’r gwenyn ddodwy wyau.
Bomiau’n blodeuo
Gyda’r adeiladau trychfilod yn edrych yn wych roedd hi’n hen bryd symud ymlaen i’r gweithgaredd nesaf – creu’r bomiau hadau. Mae bomio hadau yn hen dechneg ffermio organig Japaneaidd, ffordd o hadu sydd yn well i’r tir ac yn amddiffyn yr hadau rhag cael eu bwyta gan adar a bywyd gwyllt fel arall. Dyma ffordd wych i gynyddu bioamrywiaeth yn eich ardal leol.
Defnyddiwyd hadau blodau gwyllt gwydn. Gan fod yr hadau yn cael eu cau mewn pridd wedi’i bacio’n galed, nid yw’n hawdd i adar eu bwyta ac mae hyn yn rhoi cyfle iddynt ddechrau tyfu.
Sut i greu Bomiau Hadau eich hun:
Cam 1: Defnyddiwch ychydig o glai gwlyb a’i gymysgu gyda phridd. Rholiwch hwn yn belen a rhoi tolc ynddo gyda’ch bys
Cam 2: Dewiswch dau neu dri hedyn a’u gollwng i mewn i’r tolc. Os ydych chi’n rhoi mwy yna bydd yr hadau yn cystadlu am yr adnoddau yn y ddaear a ddim yn tyfu i’w llawn botensial
Cam 3: Tylinwch yr hadau i mewn i ganol y belen
Cam 4: Taflwch y bom hadau ar unrhyw dir ffrwythlon neu ddiffaith a gobeithio bydd y planhigion yn tyfu
Byddwch yn arwr bywyd gwyllt
Mae’n eithaf hawdd cyfrannu at fioamrywiaeth eich ardal leol. Beth am gymryd rhai o’r syniadau uchod a chreu paradwys i adar a thrychfilod yn eich gardd chi? Roedd y cyfranogwyr yn hapus iawn gyda’r canlyniadau ac i ffwrdd â nhw adref wedi dysgu sgiliau gwerthfawr diolch i’r tîm Eggseeds am eu profiad a’u gwaith caled.
Ariannwyd y gweithdy hwn drwy Gynllun Cymunedau’r Dreth Gwarediadau Tirlenwi trwy’r WCVA. Derbyniodd yr EVI arian i wella effeithiolrwydd ynni’r adeilad, cynyddu bioamrywiaeth yn lleol a chynnwys y gymuned drwy wirfoddoli.
Dyma’r diweddaraf mewn cyfres o erthyglau ar y sawl ffordd rydym yn hyrwyddo cynaladwyedd yn Institiwt Glynebwy. Darllenwch y gweddill yma:
